Collectage de Henri Sessé 2 (Sainte Marie de Barousse-65)

Collectage de Henri Sessé 2 (Sainte Marie de Barousse-65)

Races bovines

Cuisine (porc)

Guerre mondiale (1939-1945) -- Débacle

Dévotion

1er mai

Blagues et farces

Formulettes

Rivalité entre village

Fromage et beurre

0’23 Activité – élevage – arraças de vacas – castanhas, lordesas, suissas, gasconas – que hadia vedèths deth Comenge – que cau qu’era lèit e sia grassa – cada arraça eth sòn caractère – eras castanhas qu’avian eth diable dessús – era gascon qu’èra doça
03’18 Idem – idem – vacas – quan sortitz ua vaca d’un endret arrude e qu’arriba en un lòc mès agradiu, que hè mès de lèit – un còp ua vaca venguda de Samuran que n’avia pas marchat sonque sus eths sendèrs, quan arribèc a Senta Maria, dab eths camins, que’s goastava eths pès – crompar ua vaca que ven de baish, qu’ei rale que non pisha eth sang en pujar
06’03 Idem – idem – oelhas – tarasconésas – mes tà hèr lèit, eras cap arroges qu’èran bonas tanben – eth sòn pair qu’èra oelhèr – mes eth que soenhava eths anhets – cap pareil entre eras oelhas e eras vacas – sa pair que volia era mès bona èrba taras oelhas, eth, eth contrari – eras oelhas que son gormandas
09’12 Activité – travaux en commun – escanar eth porcèth – istoèra deth curè que demandava quin èra era mès beròja hèsta dera annada ? eth pèla-pòrc – ténguer eras patas – non’u hadia pas tròp de gòi d’escanà’u – carboada ena grilha e un còp de vin
11’44 Idem – idem – idem – saucissa dolenta (dab alh, pèças mès sanguinosa) – « qu’èra eth nòm qu’èra dolent mes eras saucissas qu’èran bonas » - rognon, râte – tath saucisson er mès bona vianda – ua cameta = cama de davant – escanar pòrc ath dessús de 150 kg – tanlèu un d’escanat, que’n crompavan un aute tath an que venia – ua bona vianda neurida – eth molièr que « punherava » un shinhau tròp – après qu’anavan hèr mòler a Fronsac
15’56 Sobriquets village – Ste Maria ? non sap pas – era sua hemna que ditz « eths capons » (faus, qu’ei tà Siradan) – « n’impòrte quan qu’i anèssa » tostems un capon sus huec en çò d’un vesin – eras asclas que’s punavan tà que non hissan huec
17’29 Activité – travaux en commun – amassar eth blat de morò en camp – que’u botavan ath solèr – après dab era maquina d’amassar – ara no’n hèn mès
19’42 Activité – agriculture – semiavan sanfouin, topinambour e mandòrras
20’16 Intime – era guèrra – eths alemands que l’an tirat dessús – quan avia 16 o 17 ans, qu’èra era débacle – portar sopa tà eths deth Maquis – eths alemands qu’ac sabian – s’amaguèren ena mòla de Sta Maria – un mortèr pròche dera rota – un que guarava eras vacas que devarèc – eth vaquèr que’u didec de devarar – eth que non volec e que s’amguèc en blat mòro – que’u viren e que’u tirèren dessús dab eth mortèr – s’amaguèc en gimbre – baptême du feu
26’30 Idem – idem – a quate oras e quart qu’èra tostemps amagat – eths alemands que’u passèren de còsta
28’29 Vie sociale – hèstas – Nadau – eth arrevelhon – tà missa – eth soquet, pas guaire – un petit sapin o arengar era cheminèia – un còp qu’avec un tricicle – era sua mair que’u crompava dab bons – e bonissas (eth qu’èra solet)
31’38 Intime – sovinança - ua vielha qu’èra menèta – cada còp que’u trobava, que’u didia « A on ei eth petit Jésus ? » « Dans mon cœur » que calia arrespóner – un queu didec un còp « dans la soupière » - eth que’u volec escarnir «  a la bolòla » (casseròla)
33’35 Vie sociale – arreligion – mes de Maria – qu’atrapava eths anetons
34’22 Vie sociale – hèstas – 1er de mair – boquet de flors taras beròjas gojatas – aras que èran rabaishòlas, ortigas – quauques de Lorda qu’amagavan eths ahèrs, que’us apielavan sus eras plaças
36’28 Idem – idem – Cap d’an – soetar era bona annada – quauques italians que passavan de maison en maison tà amassar dinèrs
37’13 Idem – idem – era Candelèra – pastèras – nada pèça ena man – un hiu a cóser laguens tà blagar
38’52 Idem – idem – sent Blas – no’s bremba pas – que s’èra perdut – en « Barossa » que s’èra demorat
39’51 Idem – idem – Carnaval – un bal, e masquà’s, anar dinc a Salechan – eths mainatges que passavan d maison en maison
41’06 Patrimoine – eth que ditz Barossa, coma se’n èra pas – Sta Maria qu’ei era Baisha Barossa – eth brossenc qu’an eth diable ena borra, que son mès arrudes – « venguétz, venguétz tà noste, tà non vos hèr mau, que vam préner ua ascla » - aras hèstas de Sost que s’i calia avisar, pr’amor non volian pas deishar partir eras gojatas – que i avia ua rivalitat – que hadian maridatges arrengats – mes qu’èra un arreproèr que son braves, qu’ei exagerat
43’34 Vie sociale – hèstas – hèsta deth vilatge – eth 8 de Seteme – que hadian eth torn deth vilatge en portar eth oriflamme, eth crapèu que l’aperavan – duas missas eth maitin – ea vrespada, era procession – un còp que s’atrapèc ua indigestion – après que’s perdec – ara n’ei cap mès arreligiós
46’08 Idem – idem – eths arrams – a casa e ena bòrda – arrés mès non va tà missa – enguan pas mès d’arrams pr’amor arrés n’i va e que’us pòden amiar
47’44 Idem – idem – dias on èra interdit de trebalhar – eth dimenge – cap de dias de hèstas taths paisans – eth estiu, d’ora e tard eth ser
48’32 Idem – idem – tà Pascas tà Montrejau – minjar coquetas dera patisseria ath lòc d’anar ath restaurant
49’00 Idem – idem – Sent Joan – eth har – pas a Sta Maria bèth temps a – tison a casa tà emparà’s dera periglada (eth que non sap, qu’ei era hemna) – a Sost que n’an paur, ua hemna ena montanha que’u didec « e sustos viratz-vos de mau, e atencion ath huec deth cèu » - un aute esperit qu’a Sta Maria
51’15 Lenga – ath camin de l’Arrahits que pujavan dab eras oelhas – que’us deishavan passar e ua hemna que’u didec « e sustot que non se vos desbrembetz de barrar eth tròc » que’s demandèc çò qu’èra eth « tròc » - qu’èra era cleda –
52’46 Activité – hormatge – ua hemna a l’Arrahits que’u demandec de devarar ua vaca tà baish – tad arremercià’u que’u balhèc un hormatge – qu’èra famús – mercés ara èrba dera montanha
55’24 Croyances – hadian un pialèr de condes pendent eras veiladas –
55’56 Lenga – gascon après dab eths uns e eths autes – eths sòns parents que parlavan catalan entre eris – eth pair que parlava mès gascon que francés – gascon que l’ajudèc tà apréner eth catalan (non l’a pas vertadèrament après, puishque’n parlavan a casa) – ara no’n parla presque bric

Lassalle Renaud, enquêteur

Eth Ostau Comengés, producteur

RL-65[MB-SMB-Sh2]

EOC 5

Eth Ostau Comengés

Barousse Patrimoine

Texte/html

gascon

Texte

Sainte-Marie de Barousse

1927

Sainte Marie de Barousse