Collectage de Jean-Louis Bachy 2 (Samuran-65)

Collectage de Jean-Louis Bachy 2 (Samuran-65)

Toponymie

Charbonniers

Exploitation forestière

Souterrains

Histoire locale

Exode rural

Passejada dab JL Bachy en vilatge de Samuran

0’20 Toponymie – era maison dera escòla – qu’anèc ena escòla a Anlà (qu’èra eth solet mainatge deth vilatge d’Ilhèu)
02’00 Activité – occupation des sols – sus era part de Gèrt de Samuran, qu’èrans prats – monde qu’i anavan dalhar e qu’i avian eras granjas forainas – a Pè de Gèrt – era Coma – era Gatèra e eth Lac (endrets a on anavan dalhar) – en Lac, que hadian eras carboèras tath carbon pendent era guèrra 14-18
04’58 Lenga – eth bòsc que s’ei « hoelhat »
Que’m boti eth materiau
10’15 Toponymie – Montsacon – eth prat dera Auca – quan èra en Prat dera Auca, era nhèu qu’èra ena Vath d’Aura (a on i a era grèla sus era camera)
11’08 Patrimoine naturel – montagnes – Gèrt – era Coma (era Copa de Boès) – eth Pè de Gèrt – era Gatèra e eth Lac (cap d’aiga) on hadian eras Carboèras
12’05 Activité – era Lenha – un cable tà devarar-la – dera Copa de Juliani dinc « ací tau » (Hossau) - pendent era guèrra 39-45
13’30 Activité – dalhar – que dalhavan sus eras tèrras que vedem sus era camera – que’s lhevavan a 3 o 4 oras deth maitin tad anà’i – que’s trigavan enas granjas foraines - eth Casau De Hortanèr – Eras Evèsas ( ??) – Hossau (bòrdas foraines) – ua auta ena Gatèra (que devaravan dab eth carbon)
14’47 Activité – granges foraines – que s’i estavan – e que botavan eth bestiar
15’09 Toponymie – eth prat on èm – Hossau – n’èra pas un camp abans –
16’44 Patrimoine Historique – eth avion que cagèc eneths sapins deth Mont Sacon – no’s bremba pas dera nacionalitat
17’42 Toponymie – ua bòrda de Brauvaca que’s pòt véir – non coneish pas eth nòm
18’10 patrimoine naturel – montanhas – eth Ventolan – eth Gèrt – Arroset (Casaus qu’ei darrèr)
Qu’arrengui era camera
20’05 Activité – eras granjas foraines – era de Hossau – ua partida dab èrba – un estanquet
21’05 Activité – dalhar – sustot dab era fauchusa deras vacas – tot çò qu’ei « copa » qu’èran tot prats – que’s portavan eth minjar a mieidia
22’00 Toponymie – eth Camin de Tronquet – prats : Cabanut e era Prada (de d’Espouy d’Ilhèu) – qu’i dalhavan dab eras vacas bèth temps a (dab Gasconas) – era hònt de Nogarò en prat de còsta (era Prada) – eth camin devant de’n çò dera marèssa – eth camin de Longorriu – eth prat deth Mont – e a haut era captacion dera aiga en Ventolan
Qu’arribam en villatge
26’30 Patrimoine historique – eth vilatge qu’arribava darrèr de’n çò deras Pèiras dinc ara Anglada – presque autant bosquetat coma ué (era mairessa que’m dirà eth contrari)
Que vam tara Capèra
30’00 Sobriquet maisons – en çò deras Pèiras – çò de Capiròu – de Calès – en çò de Mossur Sens (qui èra ?)
30’20 Patrimoine historique – eth Castèth de Samuran : de cap ara glèisa (« chapelle castrale selon la fille »)
30’41 Croyances – eths castèths de Brauvaca e eth de Samuran que s’arrejunian bèth temps a
31’18 Patrimoine historique – eras tres Crotz ( deth Caup, de Montborc e de Gèrt) –
32’15 Toponymie – era bòrda de Tartèra (de capa ara glèisa) – e era Prada de cap (prat)
XX 32’45 Patrimoine historique – era urne cinéraire – le
33’50 Idem – Mme Spitaels e pensa (eths « experts ») queth personatge dessenhat en darrèr qu’èra era obèrta dera urna –
35’00 Era Maison de còsta ara glèisa – en çò de Lombard tad era, pas per Mr Bachy – eths dus darrèrs abitants neishuts a Samuran que son eris
XX 35’44 Cours d’Histoire – blabla – en 1858 eth senhor d’Archiac que serià neishut a Samuran – que seria ara origina « du remaniement du clocher fait au XVIII ème »
37’00 Toponymie – eth vergèr de Mossur Sens – eth castèth de Mr Sens que seria estat de cap – eth prat de cap que s’apèra Copet
37’50 Activité – Dalhar – qu’anavan dalhar de cap aras « copas » de boès sus eth Pè de Gèrt – mme Spitael qu’i anèc quan èra joena
39’03 Patrimoine historique – eth cementèri qu’èra ath entorn dera glèisa – e qu’i ei tostemps – eth gran-pair e eth gran-oncle dera mairèssa qu’i son enterrats
39’40 Idem – Capèra – ena paret, bustas e pèiras deras estranhas – vengut de St Biat eth marme ?
41’54 Idem – ua pèira tombau que demòra deth cementèri
XX 42’28 Histoire – Samuro dinc en 1793 – idem tà Maulion qu’èra Monléon - Esbareish e Crechets
43’33 Patrimoine historique – eth castèth – que se’n èra tostemps parlat
44’39 Idem – un chrisme
Qu’entram ena glèisa
47’00 Intime – pendent 21 ans qu’èra era sola mainage deth vilatge – un vielhòt (Emile de Vincenç) que s’arretrobèc solet en vilatge pendent tot un ivèrn – en 1990, qu’èran 6 ath vilatge
48’35 Patrimoine historique – era vièrja ath mainatge – un avèsque – un rei-magues – eras frèsques botadas ath aire en 1995
51’23 Idem – eth doctor Duran de Loras que parlèc d’un sent – « je ne partirai de là que quand mon baton fleurira » e era cròssa qu’ei es.hlaurida – que poderia èster St Exupère
52’52 Idem – ua data de 1712 dab flors autorn – caps qu’èran estujats en platre
55’03 Idem – un quadrilhatge nére – pr’amor deths defuntas (notbles) en signe de dòu – que trobèren 3 esquelèt – totis blancs, tanlèu que’us botèren ath aire, que s’oxidèren e que vengueren arroges
58’28 Idem – que pensan que i a era anonciacion ath dessús dera vièrja en tympan - un pavat arrecaptat

1’04’08 Patrimoine historique – St Vincenç sus eth tablèu
1’06’00 qu’entram ena sacristia – Patrimoine Historique –
1’09’56 Patrimoine historique – era pòrta barrada – on se podian embarrar de laguens estant – ua luca – e ua data sus era pòrta
1’12’49 Patrimoine historique – ua crotz deras pireneas sus ua maison de Nistos
1’17’00 Nom usueld es maisons – era bòrda de Cabiròu – en çò de Cabiròu – en çò de Lombard ( ??) – en çò deth Chèc – en çò de Vincenç
1’19’56 Activité – agriculture – pomèrs e pruèr en Vergèr de Mossur Sens – non se’n parlavan pas qui èra
1’22’49 Nom usuel des maisons – Chèc ? que vòu díder « petit »
1’24’22 Toponymie – era Anglada, de cap ath cementèri e a casa-loa –
1’26’25 Idem – era Anglada on i èra eth vilatge – Mont Sacon – Mont Làs – Mont Caup e eth Caup (o eth Picon de Gaudent, aquiu a on i a eras bòrdas sus eth Caup) – a on son eths castèths d’aiga, era montanha de Pèira-Mala – prats de cap : eths « Plaas »

Lassalle Renaud, enquêteur

Eth Ostau Comengés, producteur

RL-65[MB-Sam-Bjl2]

Eth Ostau Comengés

Barousse Patrimoine

Texte/html

gascon

Texte

Samuran