Collectage de Pierre Ousset (Ferrère-65)
Dublin Core
Titre
Collectage de Pierre Ousset (Ferrère-65)
Sujet
Races bovines
Races ovines
Fenaison
Saint-Jean (fête)
Chiffonniers
Surnaturel (sorcières)
Proverbes
Figures locales
Description
1’00 Activité – pastoralisme – qu’aoelhas dempuish tostemps – que’m conda ce quin a hèt dab eth sòn tropeth – que ven eths anheths a Lanamesan – raças de tarasconesas – eths de Nistos n’an pas qu’auresas
05’13 Activité – pastoralisme – era transhumance – qu’ei navèth qu’ac haçan
05’39 Activité – pastoralisme – raças de oelhas – tarasconesas o auresas ( o castilhonesas) – vacas : auresas (Castanha) – Paloma coma ua gascona dab eths oelhs blancs – Color de Blat arrogentas –
06’54 Activité – élevage – bèth temps a 700 oelhas e 120 vacas haut o baish – ara sonque quauques que n’an – mès de prats – eth planèr qu’èra tot camps – sègle taras bòrdas tetadas – 38 bichas cada ser eth estiu – que chacan eths camps e eths casaus
09’02 Patrimoine « naturel » - bichas e cèrvis laishats de cap a 1954 – ara qu’ac chacan tot – un veterinari que s’aperava Sapy
09’43 Economie – exòde – que partiren pr’amor deth trebalh e qu’èra tròp dur – eths ertèrs no’n volian mès
10’35 Activité – agriculure – que pujavan deth mes d’abriu dinc a octobre – eth qu’a 3 bòrdas ena montanha – qu’i pujavan tà dalhar – cabana tà víver ath ras dera bòrda –
12’26 Activité – hormatge – que hadian hormatge ena cabana – un hormatjòt tot dia – 5 o 6 vacas – era bassiva e era leitèra – eth molheder hèt dab paretses – que son estadas arrestauradas eras cabanas
13’54 Idem – idem – çò qu’èra un molheder – que devaravan dab un saumet eths hormatges
14’49 Idem – idem – un metau – deishar calhar pendent 2 oras – que’u batian dab un cafalh – hèt dab eth cap d’un avet – batian era pasta atau – que botavan ua petida punhada – eth gaudinèr – que botavan ena hormatgèra – dab ua pèth de tilhul, que’u sarravan – eth lèiton que s’escorria en seò – salà’u e virà’u cada dus o tres dias – tot dia en un serèr
19’05 Idem – idem – qu’avia un cunh dab planchas ena cabana tà conservà’us – que partian dab eth dalh – portar era èrba dab paus – eth salaban – que’s servian deth leviau dab eras vacas – sòla : tròç de hai que « rotlava » - que’u tornejavan bèth còps e que’u calia ténguer dab eras horcas
21’30 Activité – agriculture – dalhar – que s’ajudavan a 7 o 8 – que dalhava tot eth dia se hadia bon, des.hèr eras andas – quauques que’s logavan tà erbejar – pagat dab un hormatge, mandòrras o mongetas
22’34 Economie – eth tròc – pagats dab hormatges – carn – qua calia víver coma on podian – ara qu’èm tròp hartis – que’escanavan eths porcèths – massar eras pomas, eras castanhas – 30 ans a, que s’acabèc presque tot – totis que partiren
24’23 Economie – ena escòla qu’èran ua 20ia – ara sonqu’ua dròlla en vilatge – 2 escòlas bèth temps a – 518 a un moment balhat, ara quitament pas 50 – 2 espicerias, 2 os 3 cafès – ua costurèra – que’s hadian eras pelhas
26’32 Activité – vesti’s ua parelh de galoches – en totas eras cabanas, eth materiau tà hèr eras esclòpas (noguèr o vèrn) - hèr corbat tà traucar – un tròç de hèr e claus de chivaus davath
28’00 Economie – vielh mestièr – eth mestièr de herrar eras vacas – un haure de Tève – ara un a Labroquère (maréchal-ferrand)
29’58 Idem – idem – maçon – carpentèr – eth sòn gran-pair que n’èra maçon
…
31’31 Idem – idem – paredèrs ? – pas mès despuish bèth temps a – eth vesin qu’ei shafrat « Tambour »
32’42 Nom usuel des maisons – çò de Tambour – çò de(th) Majorau – Pèipòc – Laurença – Catalina – Ten – dera Ostessa – Natas – deth Talhur – Balada – deras Capdètas – de Pin – de Torríc – Menjon – d’Escolièr – Toliu – Jange – German – Boneta – Carrò – de Menat – de Meniquet – Toliu – de Ventura – German – de Joandet – ara Cava – de Chòp – de Nin – e a casa sua en çò deth Capdèth (vengut de’n çò de Tranet)
34’30 Idem – sus era plaça bòrdas qu’èran cagudas – que i avia era bòrda d’Escolièr, e era bòrda de Balada –
35’44 Idem – residéncias segondàrias a Harrèra, ua detzenada – que s’ac an tot arrengat
36’39 Toponymie – quartièrs de Harrèra – era plaça dera glèisa – era Carrèra – camin dera ?? - dera Pena – rota dera Lit
38’09 Activité – trebalhs dera tèrra sason per sason – ivèrn : copar eras sègas -printemps, vaquèrs e oelhèrs que guaravan eth bestiar – estiu : erbejar – automna , amassar eras mandòrras, mongetas e blat de morò e hèr era lenha – ivèr : soenhar eth bestiar enas bòrdas – hiamar eths camps dab eras vacas, e era caretas – hèr pialons dab eth piòc
39’53 Activité – travaux en commun – deshuelhar : sus eth sòu, a casa-sua puish en çò deth vesin – castanhas, citra – citra ena mòla – que hadian era lutz tanben (sonque taths arriches)
41’40 Vie sociale – era candela tà esclarà’s – que’n va cercar ua, non la tròba pas – hèt tà s’esclarar – tà emparà’s deras perigladas ? – Non – eth laurèr quiò
43’39 Vie sociale – eths arrams – que botavan laurèr enas maisons e enas bòrdas – ua navèra cada annada
44’27 Vie sociale – Pascas – ua saucissa dolenta a Pascas – saucissa de coimas = saucissa dolenta
46’02 Idem – idem – lavavan eth metau tà desgreishar
46’24 Idem – hèstas – Nadau – pendent 8 dias que soavan eras campanas
47’13 Idem – hèstas – dias on èra interdit de trebalhar – hèstas arreligiosas –
48’43 Idem – hèstas – ascencion – un dia que non calia trebalhar – Pentacòsta –
Que m’amuisha eth poème de Ventura.
51’38 Activité – agusar eth dalh dab ua pèira
53’26 Idem – hèstas – Sent Joan – que’u hadian après eth pònt que va = la Herrèra
54’35 Activité – dalhar – saber horgar, agudar, dalhar – horgar = ua hòrga tà trucà’u – un còp de pèira – eras bohèras que hè sortir eths gravèrs – e que cau tornar horgar
55’35 Vie sociale – hsèas – eth har – que hadian ua procession – eths dròlles dab halhas, e eras dròllas, eras flors – dera glèisa dinc ath har – cantar canticas, o en patoès (montanha Pirenea, Bèth Cèu de Pau)
57’11 Vie sociale – hèstas – tara Sent Miquèu hèsta deth vilatge – bèth temps a òrchèstras, ara sonos ! – que’s gahan cada an
59’06 Idem – idem – Totsant – missa deths morts – ara pas mès : 1 curè tà 2 cantons
59’56 Vie sociale – loisirs – ua pèça en patoès hèta dab eth ancien maire de Harrèra – qu’èra bien – « a on ei passat tot aquerò ? » - que jogavan bien
1’01’32 Activité – cassa ath gat-martre – dab eths esclòps –eth sòn gran-pair qu’amassavan eras pètses –pètses de vopses, bohas, gat-martre, haginas, taishons en ua cramba – que las venia – eths gat-arrodèrs (le chat arrêt ??) – que s’ac cracan tot – eth paon
1’04’11 Activité – cassa – arratèrs = pètges – un que venguia de Marinhac – tot eth monde qu’arratavan (botavan pètges) – eth perraquèr – que las pagava eras pètses – que las vuedavan e botar ua plancha ena boca – tà hèr un mantò dab bohas…
1’07’22 Vie sociale – monde hòrt praubes – en ua maison quauques que s’estavan tostemps ena cabana – non devaravan pas sonque entara hèsta –
1’08’21 Croyance – ua hemna qu’èra sorcièira – qu’avia balhat ua poma que hadia plorar – eths uhons damont dera cabana – qu’èra arribat ara sua gran-mair
1’09’21 Croyances – despuish mainat n’a pas entenut a parlar de tot aquerò
1’10’01 Vie sociale – hèstas – Sent Vincenç – « tara sent Vincen, que baisha en tòr e puja en vent » - « Tà senta Luçia, un saut de puça, tà Nadau un saut de brau, tà cap d’an que’s coneish eth pòc e eth gran » - « Tà sent Jòsef, cada piga hè son castèth » - « Broma roja deth maitin, era ploja peth camin » - Tà sent Andrèu : » Ací tau sò, ça ditz era nhèu »
1’10’48 Vie sociale – hèstas – Nadau – era missa de miejanet – pòc de present – que minjavan un poret o era dauba – ua gròssa lenha – qu’ac aperavan eth luternaut, n’ac avia pas jàmes entenut a díder abans de léger Janon de Ventura
1’12’23 Patrimoine historique – Janon de Ventura – qu’èra un dur que volec víver coma eras vacas – qu’avia volut esprovar se podia víver coma eras – qu’avia peishut pendent 3 dias – que tornèc viste ath pan – qu’èra un marginau un shinhau – qu’èra bon tà hèr eras poesias
1’14’14 Vie sociale – hèstas – cap dan – passavan de maison en maison
1’14’44 Vie sociale – hèstas – candelèra – pastèras – còp de citra
1’15’10 Idem – idem – Sent Blas – copavan eras coas aths anhèths – ath baishant dera lua que las copavan – autament qu’èran amorres (era tremblanta) – tà hèr càger lenha
1’16’08 Idem – idem – Carnaval – alargar eth monde – qu’amagavan causas –
1’17’55 Idem – iodem – eth har –quin se hè – un hai tà hèr cremar –
1’18’45 idem – idem – 1er de Març – « tot cuca que tira eth nas »
1’19’17 lenga – patoès – que’u parlavan francés eths pairs – que l’a après en tot escotar – no’n parla pas jàmes dab arrés
05’13 Activité – pastoralisme – era transhumance – qu’ei navèth qu’ac haçan
05’39 Activité – pastoralisme – raças de oelhas – tarasconesas o auresas ( o castilhonesas) – vacas : auresas (Castanha) – Paloma coma ua gascona dab eths oelhs blancs – Color de Blat arrogentas –
06’54 Activité – élevage – bèth temps a 700 oelhas e 120 vacas haut o baish – ara sonque quauques que n’an – mès de prats – eth planèr qu’èra tot camps – sègle taras bòrdas tetadas – 38 bichas cada ser eth estiu – que chacan eths camps e eths casaus
09’02 Patrimoine « naturel » - bichas e cèrvis laishats de cap a 1954 – ara qu’ac chacan tot – un veterinari que s’aperava Sapy
09’43 Economie – exòde – que partiren pr’amor deth trebalh e qu’èra tròp dur – eths ertèrs no’n volian mès
10’35 Activité – agriculure – que pujavan deth mes d’abriu dinc a octobre – eth qu’a 3 bòrdas ena montanha – qu’i pujavan tà dalhar – cabana tà víver ath ras dera bòrda –
12’26 Activité – hormatge – que hadian hormatge ena cabana – un hormatjòt tot dia – 5 o 6 vacas – era bassiva e era leitèra – eth molheder hèt dab paretses – que son estadas arrestauradas eras cabanas
13’54 Idem – idem – çò qu’èra un molheder – que devaravan dab un saumet eths hormatges
14’49 Idem – idem – un metau – deishar calhar pendent 2 oras – que’u batian dab un cafalh – hèt dab eth cap d’un avet – batian era pasta atau – que botavan ua petida punhada – eth gaudinèr – que botavan ena hormatgèra – dab ua pèth de tilhul, que’u sarravan – eth lèiton que s’escorria en seò – salà’u e virà’u cada dus o tres dias – tot dia en un serèr
19’05 Idem – idem – qu’avia un cunh dab planchas ena cabana tà conservà’us – que partian dab eth dalh – portar era èrba dab paus – eth salaban – que’s servian deth leviau dab eras vacas – sòla : tròç de hai que « rotlava » - que’u tornejavan bèth còps e que’u calia ténguer dab eras horcas
21’30 Activité – agriculture – dalhar – que s’ajudavan a 7 o 8 – que dalhava tot eth dia se hadia bon, des.hèr eras andas – quauques que’s logavan tà erbejar – pagat dab un hormatge, mandòrras o mongetas
22’34 Economie – eth tròc – pagats dab hormatges – carn – qua calia víver coma on podian – ara qu’èm tròp hartis – que’escanavan eths porcèths – massar eras pomas, eras castanhas – 30 ans a, que s’acabèc presque tot – totis que partiren
24’23 Economie – ena escòla qu’èran ua 20ia – ara sonqu’ua dròlla en vilatge – 2 escòlas bèth temps a – 518 a un moment balhat, ara quitament pas 50 – 2 espicerias, 2 os 3 cafès – ua costurèra – que’s hadian eras pelhas
26’32 Activité – vesti’s ua parelh de galoches – en totas eras cabanas, eth materiau tà hèr eras esclòpas (noguèr o vèrn) - hèr corbat tà traucar – un tròç de hèr e claus de chivaus davath
28’00 Economie – vielh mestièr – eth mestièr de herrar eras vacas – un haure de Tève – ara un a Labroquère (maréchal-ferrand)
29’58 Idem – idem – maçon – carpentèr – eth sòn gran-pair que n’èra maçon
…
31’31 Idem – idem – paredèrs ? – pas mès despuish bèth temps a – eth vesin qu’ei shafrat « Tambour »
32’42 Nom usuel des maisons – çò de Tambour – çò de(th) Majorau – Pèipòc – Laurença – Catalina – Ten – dera Ostessa – Natas – deth Talhur – Balada – deras Capdètas – de Pin – de Torríc – Menjon – d’Escolièr – Toliu – Jange – German – Boneta – Carrò – de Menat – de Meniquet – Toliu – de Ventura – German – de Joandet – ara Cava – de Chòp – de Nin – e a casa sua en çò deth Capdèth (vengut de’n çò de Tranet)
34’30 Idem – sus era plaça bòrdas qu’èran cagudas – que i avia era bòrda d’Escolièr, e era bòrda de Balada –
35’44 Idem – residéncias segondàrias a Harrèra, ua detzenada – que s’ac an tot arrengat
36’39 Toponymie – quartièrs de Harrèra – era plaça dera glèisa – era Carrèra – camin dera ?? - dera Pena – rota dera Lit
38’09 Activité – trebalhs dera tèrra sason per sason – ivèrn : copar eras sègas -printemps, vaquèrs e oelhèrs que guaravan eth bestiar – estiu : erbejar – automna , amassar eras mandòrras, mongetas e blat de morò e hèr era lenha – ivèr : soenhar eth bestiar enas bòrdas – hiamar eths camps dab eras vacas, e era caretas – hèr pialons dab eth piòc
39’53 Activité – travaux en commun – deshuelhar : sus eth sòu, a casa-sua puish en çò deth vesin – castanhas, citra – citra ena mòla – que hadian era lutz tanben (sonque taths arriches)
41’40 Vie sociale – era candela tà esclarà’s – que’n va cercar ua, non la tròba pas – hèt tà s’esclarar – tà emparà’s deras perigladas ? – Non – eth laurèr quiò
43’39 Vie sociale – eths arrams – que botavan laurèr enas maisons e enas bòrdas – ua navèra cada annada
44’27 Vie sociale – Pascas – ua saucissa dolenta a Pascas – saucissa de coimas = saucissa dolenta
46’02 Idem – idem – lavavan eth metau tà desgreishar
46’24 Idem – hèstas – Nadau – pendent 8 dias que soavan eras campanas
47’13 Idem – hèstas – dias on èra interdit de trebalhar – hèstas arreligiosas –
48’43 Idem – hèstas – ascencion – un dia que non calia trebalhar – Pentacòsta –
Que m’amuisha eth poème de Ventura.
51’38 Activité – agusar eth dalh dab ua pèira
53’26 Idem – hèstas – Sent Joan – que’u hadian après eth pònt que va = la Herrèra
54’35 Activité – dalhar – saber horgar, agudar, dalhar – horgar = ua hòrga tà trucà’u – un còp de pèira – eras bohèras que hè sortir eths gravèrs – e que cau tornar horgar
55’35 Vie sociale – hsèas – eth har – que hadian ua procession – eths dròlles dab halhas, e eras dròllas, eras flors – dera glèisa dinc ath har – cantar canticas, o en patoès (montanha Pirenea, Bèth Cèu de Pau)
57’11 Vie sociale – hèstas – tara Sent Miquèu hèsta deth vilatge – bèth temps a òrchèstras, ara sonos ! – que’s gahan cada an
59’06 Idem – idem – Totsant – missa deths morts – ara pas mès : 1 curè tà 2 cantons
59’56 Vie sociale – loisirs – ua pèça en patoès hèta dab eth ancien maire de Harrèra – qu’èra bien – « a on ei passat tot aquerò ? » - que jogavan bien
1’01’32 Activité – cassa ath gat-martre – dab eths esclòps –eth sòn gran-pair qu’amassavan eras pètses –pètses de vopses, bohas, gat-martre, haginas, taishons en ua cramba – que las venia – eths gat-arrodèrs (le chat arrêt ??) – que s’ac cracan tot – eth paon
1’04’11 Activité – cassa – arratèrs = pètges – un que venguia de Marinhac – tot eth monde qu’arratavan (botavan pètges) – eth perraquèr – que las pagava eras pètses – que las vuedavan e botar ua plancha ena boca – tà hèr un mantò dab bohas…
1’07’22 Vie sociale – monde hòrt praubes – en ua maison quauques que s’estavan tostemps ena cabana – non devaravan pas sonque entara hèsta –
1’08’21 Croyance – ua hemna qu’èra sorcièira – qu’avia balhat ua poma que hadia plorar – eths uhons damont dera cabana – qu’èra arribat ara sua gran-mair
1’09’21 Croyances – despuish mainat n’a pas entenut a parlar de tot aquerò
1’10’01 Vie sociale – hèstas – Sent Vincenç – « tara sent Vincen, que baisha en tòr e puja en vent » - « Tà senta Luçia, un saut de puça, tà Nadau un saut de brau, tà cap d’an que’s coneish eth pòc e eth gran » - « Tà sent Jòsef, cada piga hè son castèth » - « Broma roja deth maitin, era ploja peth camin » - Tà sent Andrèu : » Ací tau sò, ça ditz era nhèu »
1’10’48 Vie sociale – hèstas – Nadau – era missa de miejanet – pòc de present – que minjavan un poret o era dauba – ua gròssa lenha – qu’ac aperavan eth luternaut, n’ac avia pas jàmes entenut a díder abans de léger Janon de Ventura
1’12’23 Patrimoine historique – Janon de Ventura – qu’èra un dur que volec víver coma eras vacas – qu’avia volut esprovar se podia víver coma eras – qu’avia peishut pendent 3 dias – que tornèc viste ath pan – qu’èra un marginau un shinhau – qu’èra bon tà hèr eras poesias
1’14’14 Vie sociale – hèstas – cap dan – passavan de maison en maison
1’14’44 Vie sociale – hèstas – candelèra – pastèras – còp de citra
1’15’10 Idem – idem – Sent Blas – copavan eras coas aths anhèths – ath baishant dera lua que las copavan – autament qu’èran amorres (era tremblanta) – tà hèr càger lenha
1’16’08 Idem – idem – Carnaval – alargar eth monde – qu’amagavan causas –
1’17’55 Idem – iodem – eth har –quin se hè – un hai tà hèr cremar –
1’18’45 idem – idem – 1er de Març – « tot cuca que tira eth nas »
1’19’17 lenga – patoès – que’u parlavan francés eths pairs – que l’a après en tot escotar – no’n parla pas jàmes dab arrés
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
RL-65[MB-Fe-Op]
EOC 5
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
08/02/2011
Contributeur
Barousse Patrimoine
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Ferrère
Person Item Type Metadata
Birth Date
1949
Birthplace
Ferrère
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Pierre Ousset (Ferrère-65),” Oralitat de Gasconha, consulté le 29 avril 2025, https://oralitatdegasconha.audio-lab.org/items/show/202.