Collectage de Bertrande Martinez (Aventignan-65)
Dublin Core
Titre
Collectage de Bertrande Martinez (Aventignan-65)
Sujet
Noël
Processions
Travail des femmes
1er mai
Charivari
Guerre mondiale (1914-1918) -- anecdotes
Guerre mondiale (1939-1945) -- Occupation
Description
0’00 Sobriquet maison – çò deth Tabacaire (dit çò de Tabacaire) – ua granja dab eras puntas tà pénder eth tabac
0’50 Toponymie – quartièr de Devath eth Om – ath bèth miei deth camin, qu’i èra un om – quan s’anavan arradoar eth monde, qu’anavan devath aqueth om – non l’a pas jàmes vist
02’00 Era plaça de ara, qu’i èra ua maison – non n’i avia pas nada plaça
02’50 Sobriquets maisons de Devath eth Om – non sap pas tròp… - çò de Tina, ua hòrga de còsta
03’50 Glèisa d’Aventinhan – a on ei eth portau dera glèisa – bèth temps a, que passavan de còsta a sua
04’25 Toponymie – quartièr Aventinhan – era Gorgassa en darrèr, aciu on arriban eths Merdans – Carrèra de Dessús e era Carrèra de Devath – era Crotz (davath en çò deth Majòr)
06’00 Société – convivialitat – a sua, 15 o 16 personas eth ser entà velhar – condar istoèras, cantar
07’00 Idem – Nadau – era soca de Nadau – eth monde deth parçan que s’amassavan a casa sua, puishqu’èran ath pè dera glèisa – que cantavan – son gran-pair que preparava eth soc
08’20 Toponymie – quartièr deth Dadan, sus era rota de Montagut
08’40 Société – quan plavia, eths òmes que s’amassavan devath eth paraploja, e que parlavan
09’45 Idem – mestièrs – un charron : çò que hèva – un haure
10’40 Idem – idem – sonar eras campanas – era, que n’èra encargada – eth dimenge, que calia pujar tres còps en solèr – purmèr còp tà avertir, eth segond tà vénguer, eth tresau tà començar era missa – qu’anava sonar mieidia cada dia, eth angelús de mieidia – qu’èra penible e « contraignant »
12’40 Nadau – totas eras campanas deth País, a miejanet, que sonavan – qu’entendèvan Maseras, St Pau, Montagut, Nestièr e quan eth temps èra bèth, que n’entenèvan mès, de mès lonh – eth curè qu’avè montat ua musica ath son deras campanas
14’25 Société – cuentas de barrei entre monde deth vilatge e navèths
15’50 Intime – çò qu’a hèit ena vita – sons parents qu’èran bordalers
17’20 Culture – eth Tabac – sa pair qu’amassava eths borjons tà fumà’us – tabac en eths camps
18’20 Idem – semiar blat, milhòc, betteravas, mandòrras, òrs e shivada
19’10 Agriculture – èster bordaler – dar era mentat dera recòlta tath patron – tèrras n’èran pas suas
20’10 Société – eths americans – frair d’un gran pair qu’i èra partit – qu’èra tornnat tath partatge deths bens – n’èra pas vengut arric
21’15 Eth Perraquer – que sabèvan haut o baish quan arribava
22’30 Société – trebalhs deras hemnas – trebalhar en eths camps, apastar era poralha, hèr eth hen, sortir eras bèstias – e arruscar quan plavèva
23’40 Arruscar – quin ac hèvan – rinçar en Merdans
24’20 Molas – un arressec entre Montagut e Aventinhan – ua mòla devath eth hamèu – eth monde que portavan eth blat, eth molièr que punherava
26’10 Nadau – hèsta familiau – era dòba – duas missas, ua de sers, e ua auta eth maitin deth 25 – qu’apastavan eras bèstias parier
28’05 Idem – eras octavas – 15 dias avant Nadau, que sonavan eras octavas, peth ser – ara cada un a casa sua
29’30 Candelèra – tà missa, hèr benadir eth cièrge pascau – eth dissabte sant – que’u portavan ena glèisa
31’05 Eras Arrogacions- processions pendent ua setmana en cada quartièr, tà benadir eras arrecòltas – en cada crotz – eth monde que seguivan eth curè en díser « eras litania deths sents »
33’10 Era hèsta diu – eth curè dab eth ostentoire – e era ostia deth Crist – que s’estangavan a cada crotz, e getar petalas d’arròsas (eras dròllas) – en printemps qu’èra, dab acacià
35’40 Eths Arrams – ua procession – pr’amor Noste Senher qu’èra passat ath miei deth monde de Galilea – quan periglava, que sogavan en laurèr benadit ena cort o eth boquet dera Sent Joan
37’10 Setmana Santa – començar eth dimarç e acabà’s eth dia de Pasca – dimarç deras pastèras, dimecres deths cendres ena missa « souviens toi que tu es poussière et que tu retourneras poussière »
39’00 Idem – interdit de trebalhar ? – non
39’20 Idem – eras Campanas que partivan tà Roma – eth dimecres que partivan, e eth dissabte sant que tornavan – hèr cascarrar ena glèisa e ena carrèra
40’35 1er de mai – flocar eth portau deras gojatas – que n’a entenut a parlar mes n’ac a pas vist – hòrt de maishanteria
41’27 Eth Calhavari – qu’èra mesquin – un còp, que’n manquè pòc que s’acabèssi mau
42’40 Sent Joan – ua procession tath Pontet (ua crotz qu’i èra) – qu’i pregavan diu, que portavan eth boquet dera Sent Joan e hèr eth huec – que s’amassavan un tison tad emparà’s dera periglada – eth curè que’u benadiva – que’s mascaravan
44’35 Toponymie – eth Pontet, çò qu’ei, eth arriu o eth pont ? – eth pont (mes n’ei pas clar…)
45’15 Hèsta deth vilatge – era Sent Sarnin – cantar era Marselhesa, hèr eras aubadas
47’40 Croyances – broishas, nani – que n’arridèvan – un vailet que’us avè paur – sa mair que l’avè hèit un torn, apielar tot eth hen en prat, e botat un « chantòu » dessús – non l’avoren pas vist pendent un dia
49’30 Guerre 14 – son gran pair qu’i èra anat – que l’anava condar era guèrra quan s’anava adromir – que’u parlava que marchava en « des boyaux » (trencadas), era que s’imaginava eths budèths deth pòrc
51’30 Guerre 40 – camions qu’èran pujats – eth haure que hèva era arresistança, que’s pensavan qu’èra tad eth – en fèit, un qu’èra estat denonciat pr’amor de non pas èster anat tath STO – eths alemands qu’avèn eth plan dera maison, que sabèvan tots eths detalhs (quitament un trauc ena paret, qu’èra sus eth plan) – mes qu’èra en règla, eth òme – quina paur tath haure
54’50 Idem – un còp quan eths camions deths alemands èran arribats en Nistòs e qu’eths maquisards los espiavan a passar
56’25 Lenga – après a parlar a casa – sa pair qu’èra d’Aspet- que ditz qu’ei eth madeish parlar
57’20 Idem – que’u haré gòi que durèssi – que son eths arradics – arrepresentacion : bons sovièrs – mès de solidaritat
0’50 Toponymie – quartièr de Devath eth Om – ath bèth miei deth camin, qu’i èra un om – quan s’anavan arradoar eth monde, qu’anavan devath aqueth om – non l’a pas jàmes vist
02’00 Era plaça de ara, qu’i èra ua maison – non n’i avia pas nada plaça
02’50 Sobriquets maisons de Devath eth Om – non sap pas tròp… - çò de Tina, ua hòrga de còsta
03’50 Glèisa d’Aventinhan – a on ei eth portau dera glèisa – bèth temps a, que passavan de còsta a sua
04’25 Toponymie – quartièr Aventinhan – era Gorgassa en darrèr, aciu on arriban eths Merdans – Carrèra de Dessús e era Carrèra de Devath – era Crotz (davath en çò deth Majòr)
06’00 Société – convivialitat – a sua, 15 o 16 personas eth ser entà velhar – condar istoèras, cantar
07’00 Idem – Nadau – era soca de Nadau – eth monde deth parçan que s’amassavan a casa sua, puishqu’èran ath pè dera glèisa – que cantavan – son gran-pair que preparava eth soc
08’20 Toponymie – quartièr deth Dadan, sus era rota de Montagut
08’40 Société – quan plavia, eths òmes que s’amassavan devath eth paraploja, e que parlavan
09’45 Idem – mestièrs – un charron : çò que hèva – un haure
10’40 Idem – idem – sonar eras campanas – era, que n’èra encargada – eth dimenge, que calia pujar tres còps en solèr – purmèr còp tà avertir, eth segond tà vénguer, eth tresau tà començar era missa – qu’anava sonar mieidia cada dia, eth angelús de mieidia – qu’èra penible e « contraignant »
12’40 Nadau – totas eras campanas deth País, a miejanet, que sonavan – qu’entendèvan Maseras, St Pau, Montagut, Nestièr e quan eth temps èra bèth, que n’entenèvan mès, de mès lonh – eth curè qu’avè montat ua musica ath son deras campanas
14’25 Société – cuentas de barrei entre monde deth vilatge e navèths
15’50 Intime – çò qu’a hèit ena vita – sons parents qu’èran bordalers
17’20 Culture – eth Tabac – sa pair qu’amassava eths borjons tà fumà’us – tabac en eths camps
18’20 Idem – semiar blat, milhòc, betteravas, mandòrras, òrs e shivada
19’10 Agriculture – èster bordaler – dar era mentat dera recòlta tath patron – tèrras n’èran pas suas
20’10 Société – eths americans – frair d’un gran pair qu’i èra partit – qu’èra tornnat tath partatge deths bens – n’èra pas vengut arric
21’15 Eth Perraquer – que sabèvan haut o baish quan arribava
22’30 Société – trebalhs deras hemnas – trebalhar en eths camps, apastar era poralha, hèr eth hen, sortir eras bèstias – e arruscar quan plavèva
23’40 Arruscar – quin ac hèvan – rinçar en Merdans
24’20 Molas – un arressec entre Montagut e Aventinhan – ua mòla devath eth hamèu – eth monde que portavan eth blat, eth molièr que punherava
26’10 Nadau – hèsta familiau – era dòba – duas missas, ua de sers, e ua auta eth maitin deth 25 – qu’apastavan eras bèstias parier
28’05 Idem – eras octavas – 15 dias avant Nadau, que sonavan eras octavas, peth ser – ara cada un a casa sua
29’30 Candelèra – tà missa, hèr benadir eth cièrge pascau – eth dissabte sant – que’u portavan ena glèisa
31’05 Eras Arrogacions- processions pendent ua setmana en cada quartièr, tà benadir eras arrecòltas – en cada crotz – eth monde que seguivan eth curè en díser « eras litania deths sents »
33’10 Era hèsta diu – eth curè dab eth ostentoire – e era ostia deth Crist – que s’estangavan a cada crotz, e getar petalas d’arròsas (eras dròllas) – en printemps qu’èra, dab acacià
35’40 Eths Arrams – ua procession – pr’amor Noste Senher qu’èra passat ath miei deth monde de Galilea – quan periglava, que sogavan en laurèr benadit ena cort o eth boquet dera Sent Joan
37’10 Setmana Santa – començar eth dimarç e acabà’s eth dia de Pasca – dimarç deras pastèras, dimecres deths cendres ena missa « souviens toi que tu es poussière et que tu retourneras poussière »
39’00 Idem – interdit de trebalhar ? – non
39’20 Idem – eras Campanas que partivan tà Roma – eth dimecres que partivan, e eth dissabte sant que tornavan – hèr cascarrar ena glèisa e ena carrèra
40’35 1er de mai – flocar eth portau deras gojatas – que n’a entenut a parlar mes n’ac a pas vist – hòrt de maishanteria
41’27 Eth Calhavari – qu’èra mesquin – un còp, que’n manquè pòc que s’acabèssi mau
42’40 Sent Joan – ua procession tath Pontet (ua crotz qu’i èra) – qu’i pregavan diu, que portavan eth boquet dera Sent Joan e hèr eth huec – que s’amassavan un tison tad emparà’s dera periglada – eth curè que’u benadiva – que’s mascaravan
44’35 Toponymie – eth Pontet, çò qu’ei, eth arriu o eth pont ? – eth pont (mes n’ei pas clar…)
45’15 Hèsta deth vilatge – era Sent Sarnin – cantar era Marselhesa, hèr eras aubadas
47’40 Croyances – broishas, nani – que n’arridèvan – un vailet que’us avè paur – sa mair que l’avè hèit un torn, apielar tot eth hen en prat, e botat un « chantòu » dessús – non l’avoren pas vist pendent un dia
49’30 Guerre 14 – son gran pair qu’i èra anat – que l’anava condar era guèrra quan s’anava adromir – que’u parlava que marchava en « des boyaux » (trencadas), era que s’imaginava eths budèths deth pòrc
51’30 Guerre 40 – camions qu’èran pujats – eth haure que hèva era arresistança, que’s pensavan qu’èra tad eth – en fèit, un qu’èra estat denonciat pr’amor de non pas èster anat tath STO – eths alemands qu’avèn eth plan dera maison, que sabèvan tots eths detalhs (quitament un trauc ena paret, qu’èra sus eth plan) – mes qu’èra en règla, eth òme – quina paur tath haure
54’50 Idem – un còp quan eths camions deths alemands èran arribats en Nistòs e qu’eths maquisards los espiavan a passar
56’25 Lenga – après a parlar a casa – sa pair qu’èra d’Aspet- que ditz qu’ei eth madeish parlar
57’20 Idem – que’u haré gòi que durèssi – que son eths arradics – arrepresentacion : bons sovièrs – mès de solidaritat
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
Rl-65[SLN-Av-Mb]
EOC 7
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
22/05/2012
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Aventignan
Person Item Type Metadata
Birth Date
1928
Birthplace
Aventignan
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Bertrande Martinez (Aventignan-65),” Oralitat de Gasconha, consulté le 29 avril 2025, https://oralitatdegasconha.audio-lab.org/items/show/289.