Collectage de Léa Duffo (Tuzaguet-65)
Dublin Core
Titre
Collectage de Léa Duffo (Tuzaguet-65)
Sujet
Toponymie
Volaille
Lune -- Influence
Seigle
Blé
Orge
Battage -- batteuse
Attelage -- bovins
Moulins à farine
Pain
Proverbes
Carnaval
Carême
Gascon (sociolinguistique)
Description
RL-65[SLN-Tu-D1-1]
0'07 Sobriquet maison - çò de Pèla - maison crompada en temps vielh - sortits d'ua maison pròche deth Convent - a costat de'n çò de Tinon - arrèrs gran parents deth sué òme
02'00 Toponymie - quartièr de "Lorient" - quan tornèren a hèr eths noms deras arruas, sonqu'eth òme que volè que damorèssi dab eth nom vertadèr - ara qu'apèran Lanaseca - mes Lanaseca qu'ei eth aute camin en darrèr, n'ei pas ací
03'35 Société - quartièr de Lorient - bastit hòrt ara - ara que son quasi tots navèths en quartièr
04'40 Sobriquet maisons Lorient - costat gauche : Pèla, Coret, çò de Baye, de Companhet (maison jumeladas, J Duffo que m'avè dit que portavan eth mème nom). Deth hons deth quartièr tiò de cap a sua, sus era dreta : çò dera Horra (còsta dera Horra de còsta), çò de Pando, Cabarin, Monsieur Louis (maisoeta), Mirau e Hautajèna (JL Peyraga)
07'4 Toponymie - quartièrs - era Horcada, era Guilheta (portat Guirette), eth Lauren
09'45 Idem - arriu - eth Vievèr (dit Vivèr) en lavader - era harda
10'30 Société - arruscar - anar lavar en bassin, en lavader - tostemps tres o quate - era aiga qu'acabava per èster cascanta pr'amor qu'i èra tròp de monde - asseriar eths linçòus
12'12 Idem - idem - eras cendres
12'20 Lenga - shinhau en Tuzaguèth e drin a Pinàs
12'45 Intime - sortida de Pinàs - çò d'Ambarbe - un frair qu'i ei tostemps
13'20 Lenga - diferenças entre Pinàs e Tuzaguèth
dus òmes interressents que parlan gascon en quartièr dera forêt mes que son morts tot dus !
15'55 Toponymie - prat ath entorn - era Casalèra
RL-65[SLN-Tu-D1-2]
0'10 Sobriquet abitants - Pelegatèrs, non coneish pas
01'00 Lenga - a Bizós, era lenga qu'ei diferenta
02'05 Société - solidaritat - qu'èran mès sociables bèth temps a - que s'ajudavan tostemps - eths joens que s'aucupavan deths vielhs - tostemps en familha
03'45 Idem - eras corvadas - eth boès - a longor de car
04'35 Idem - mesuras - que la mesurava (era lenha) per cars
05'30 Idem - idem - tath blat - era mesura e eth copèt - e escaudar dab vitriòl en camp
06'50 Agriculture - trebalhs deths camps - eth sarclet dab un cap de dalh - hotjar e sarclar
08'16 Idem - idem - era jornada - que's hèvan tornar eras pòsas s'avèn camps - s'ajudavan deths uns aths autis
09'45 Société - velhadas - en ivèrn, pas en estiu, tròp de trebalh - no's pòt pas compara dab ara
11'15 Idem - trebalhs deras hemnas - ajudar e aucupà's dera poralha, plumar - ara que's crompan tot prèst - era, que s'ac hè vénguer tot
12'55 Natura - era lua - se hè flors, qu'ac cau hèr en lua plea - tad arreplantar (se non n'i a flors), qu'ei en darrèr quartièr - eras mandòrras, que las cau hèr ena lua hòrta - eth plen dera lua
14'30 Idem - idem - tara lenha tanben - tostemps en darrèr quartèr - taths budèths deth pòrc - non cau pas pelar pendent era calor - que cau demorar 8 dias que sia passada era calor tà poder tornar s'i - eths andutons = les saucissons
RL-65[SLN-Tu-D1-3]
0'15 Eth Pòrc - eth culau, budèth mès bèth - quin hèn ara
01'35 Culturas - semiar en eths camps - segle, carron = segle e blat = meteil - shivada, escujòn (òrs) - eth òrs d'automna e òrs deth printemps - eth dera automna qu'avè autant de bren coma haria - ara era cultura màger qu'ei eth milhòc - en Gèrs que i a encara blat
04'15 Idem - eth segle tà hèr ligaders, tà hèr garbas - que batèvan era segle sus ua barrica - hèr un nusèth - que batèvan enas corts
05'40 Idem - eth blat - semiar ath mes d'octobre, e tirar eras maishantas ièrbas - amassar dab era fauchusa, e hèr eths brassats - botar-las en tèrra - hèr-las secar - hèr garbas - per dotzena, non sap pas
08'06 Idem - idem - era liusa qu'èra en Tuzaguèth - que hèvan bòtas tanben (de palha) - un qu'avè crompat ua pressa - que n'i a que venguèvan de Lecussan tà amiar era pressa - que la botavan en enbant - eth hen qu'èra descargat en troat, en vrac - ua botelusa que's crompèren - un piòc tà pelar hen - eras bòtas sortidas qu'èran bèras e pesudas
12'00 Idem - idem - eths sacs en solèr, sus eth còth - après que batèvan en camp - que calèva pujar eths escalèrs - qu'èra dur - e hèr minjar ua trentia de persona - eth ser, ací, a 4 oras deth maitin qu'èran encara a cantar - un que n'èra pas tornat a casa, qu'avè dromit ena casalèra, non podèva pas trobar eth portau - qu'èran joens, que s'amusavan
15'35 Idem - idem - eths aguèrs, era pelòca - que'us carrejavan dab ua abriga de vaca - que botavan era abriga quan shudava era vaca
RL-65[SLN-Tu-D1-4]
0'25 Idem - idem - batusa que marchava dab era aiga
01'50 Elevage - vacas - Gasconas - ara non n'i a pas plan eths bueus - dus parelhs tà tirar eth brabant sovent - en Tuzaguèth, non n'i avè pas que vacas
03'10 Idem - idem - son òme que las podè hèr virar sonque en aperar-las - era, qu'èra agrilhada a brocar en hèr trebalhar eras vacas, non calèva pas pèrder temps - quan eth òmi que'u digó aquerò, de que virava totas solas, n'ac credèva pas
06'10 Idem - idem - sobriquet deras vacas - Mascarin, Cardin - 4 que tiravan - duas tara lèit : Sobanha e Polida (mèscla de gascona e de castanha)
07'00 Idem - idem - era lèit taths pòrcs - e tà hèr burre - quin hè eth burri - o botar era pintra dab sucre o confiture sus eth pan
08'30 Intime - quin hèren vacas lèitèras - eth leitèr que venguèva coélher era lèit - après, que crompèren era maquina de mólher
11'50 Mestièrs - eth molièr - amassar blat tath pan o milhòc tà hèr pastet - que hèvan eth pan a casa - pendent era guèrra, qu'anavan portar eth gran dab era net ena mòla - en velò, dab ua o duas mesuras - o que calèva anar coélher eth pan a Lanamèsan
15'00 Guerre 39-45 - alemands que susvelhavan eth monde
15'55 Eth Horn - capons o estofat de mongetas - que calèva que hossa eishut dera net - e que calèva eths teules de haut que hossan arrois de calor -
RL-65[SLN-Tu-D1-5]
0'00 idem - pan bèth e que conservava - eth lhèute, barelhar dab era aiga cauda e era haria - ara qu'ei tot levura
01'24 Société - America - un cosin deth costat dera gran mair de Pèla - ua dròlla qu'èra tornada 10 ans a
04'30 Idem - eth Perraquèr - qu'amassava era pluma - mes era que's sauvava eth duvet - tà hèr eths cossins deth cap - taras pèths de lapin, qu'èra un de Lanamèsan qu'amassava - eths perraquèrs n'entravan pas ací
06'23 Idem - vailets - en mantuas maisons - anar virar (guarar) eras vacas - bèths uns que dromivan ena bòrda - a Pinàs, que dromivan en ua crampa
08'15 Sent Andrèu - "Tara Sent Andrèu, cada poma qu'a son burèu" (qu'esita) - era, qu'a un pomèr deths bons
09'55 Société - hèstas - Nadau - missa de miejanet - n'a pas jamés hèt nat revelhon - que tastavan era dòba en tot tornar dera missa - ua mandarina o ua irange, o ua caporra de milhòc
12'25 Natura - era nèu - mès de neu que ara - eras ironglas non son pas tornadas encara, e que'u chepica - qu'a paur qu'agin avut tròp de hereth - que passan tostemps peth meme trauc en portau, alavetz, que son tostemps eras madeishas que passan - que'n nescó 8 ara un an
15'41 Société - hèstas - Candelèra - "Tara Nosta Dama dera Candelèra, tira era oelha dera casalèra" - que cau estauviar era èrba - pr'amor tara oelha, que cau un pialèr de plaça
RL-65[SLN-Tu-D1-6]
0'10 Elevage - oelhas - bèth temps a, cada maison en Pinàs, que n'avèn - sense còrnas
01'20 Idem - idem - un còp quan se he cachar peth marre en eths curons - tres còps, que'u carguè - que'u caloren véner, de tant maishant qu'èra - non prenoren pas mès marres
03'00 Société - Candelèra - pastèras - mes que'n hèvan sovent
04'00 Société - Carnaval - Crespèths que balhavan - era, que demandava que's desmasquèssan se volèvan que'us balhèssa quauquarren - n'obriva pas dab era net - cantar avant d'arribar tà sabossan qu'arribavan - "Carnaval qu'ei arribat, botelha, botelha, Carnaval qu'ei arribat, botelha, ? (gojat ?)
06'50 Idem - eras Cendres - era missa - eth curè que hèva era crotz - era missa qu'èra en latin
08'15 Idem - Arreligion - missa en latin - qu'èra mès beròi en latin - hemnas davant e òmes darrèr
09'53 Idem - eth Quarèsme - bèth temps a, qu'èra cada dibès - lavar eth metau tà tirar era grèisha
11'05 Idem - eths Arrams - botar bonissas laguens - ara que'n pren per tots, tà que'n agin (laurèr) - laurèr qu'a hèt possar o amassat ena glèisa ?
13'25 Idem - Arreligion - que calèva arrespectar eths offices - sustot era setmana senta
14'50 Idem - hèstas - Sent Joan - a Pinàs, qu'ac hèvan - qu'èra tan caut que hèva hóner eths pneus - huec de brancas o d'arrominguèras
RL-65[SLN-Tu-D1-7]
0'00 Idem - que hèvan brutlar eth huec cada un a casa, eishartin
1'00 Idem - hèstas deth vilatge en Pinàs - eth 8 de seteme - nativité de la vierge - Tuzaguèth, qu'ei eth 15 d'aost - quin e perqué bastiren ua sala deras hèstas
02'04 Croyances - broishas - ara que s'ei amortit
03'50 Lenga - gascon - dab qui parla encara- quasi arrés
005'00 idem - anecdòta - quan arribè en Tuzaguèth, non sabèva pas çò qu'èra era paret - en Pinàs, que disèvan "muralha"
06'51 Idem - e va durar ? - ena tele, que parlan patoès, mes n'ei pas eth meme - alavetz, que cambia de cadena
08'06 Idem - son parents que parlavan gascon entre eths - mes ad eths : francés - dab son òme, non parlavan pas que gascon - tà "arríser", que parlavan gascon aths dròles. Tà arríser...
0'07 Sobriquet maison - çò de Pèla - maison crompada en temps vielh - sortits d'ua maison pròche deth Convent - a costat de'n çò de Tinon - arrèrs gran parents deth sué òme
02'00 Toponymie - quartièr de "Lorient" - quan tornèren a hèr eths noms deras arruas, sonqu'eth òme que volè que damorèssi dab eth nom vertadèr - ara qu'apèran Lanaseca - mes Lanaseca qu'ei eth aute camin en darrèr, n'ei pas ací
03'35 Société - quartièr de Lorient - bastit hòrt ara - ara que son quasi tots navèths en quartièr
04'40 Sobriquet maisons Lorient - costat gauche : Pèla, Coret, çò de Baye, de Companhet (maison jumeladas, J Duffo que m'avè dit que portavan eth mème nom). Deth hons deth quartièr tiò de cap a sua, sus era dreta : çò dera Horra (còsta dera Horra de còsta), çò de Pando, Cabarin, Monsieur Louis (maisoeta), Mirau e Hautajèna (JL Peyraga)
07'4 Toponymie - quartièrs - era Horcada, era Guilheta (portat Guirette), eth Lauren
09'45 Idem - arriu - eth Vievèr (dit Vivèr) en lavader - era harda
10'30 Société - arruscar - anar lavar en bassin, en lavader - tostemps tres o quate - era aiga qu'acabava per èster cascanta pr'amor qu'i èra tròp de monde - asseriar eths linçòus
12'12 Idem - idem - eras cendres
12'20 Lenga - shinhau en Tuzaguèth e drin a Pinàs
12'45 Intime - sortida de Pinàs - çò d'Ambarbe - un frair qu'i ei tostemps
13'20 Lenga - diferenças entre Pinàs e Tuzaguèth
dus òmes interressents que parlan gascon en quartièr dera forêt mes que son morts tot dus !
15'55 Toponymie - prat ath entorn - era Casalèra
RL-65[SLN-Tu-D1-2]
0'10 Sobriquet abitants - Pelegatèrs, non coneish pas
01'00 Lenga - a Bizós, era lenga qu'ei diferenta
02'05 Société - solidaritat - qu'èran mès sociables bèth temps a - que s'ajudavan tostemps - eths joens que s'aucupavan deths vielhs - tostemps en familha
03'45 Idem - eras corvadas - eth boès - a longor de car
04'35 Idem - mesuras - que la mesurava (era lenha) per cars
05'30 Idem - idem - tath blat - era mesura e eth copèt - e escaudar dab vitriòl en camp
06'50 Agriculture - trebalhs deths camps - eth sarclet dab un cap de dalh - hotjar e sarclar
08'16 Idem - idem - era jornada - que's hèvan tornar eras pòsas s'avèn camps - s'ajudavan deths uns aths autis
09'45 Société - velhadas - en ivèrn, pas en estiu, tròp de trebalh - no's pòt pas compara dab ara
11'15 Idem - trebalhs deras hemnas - ajudar e aucupà's dera poralha, plumar - ara que's crompan tot prèst - era, que s'ac hè vénguer tot
12'55 Natura - era lua - se hè flors, qu'ac cau hèr en lua plea - tad arreplantar (se non n'i a flors), qu'ei en darrèr quartièr - eras mandòrras, que las cau hèr ena lua hòrta - eth plen dera lua
14'30 Idem - idem - tara lenha tanben - tostemps en darrèr quartèr - taths budèths deth pòrc - non cau pas pelar pendent era calor - que cau demorar 8 dias que sia passada era calor tà poder tornar s'i - eths andutons = les saucissons
RL-65[SLN-Tu-D1-3]
0'15 Eth Pòrc - eth culau, budèth mès bèth - quin hèn ara
01'35 Culturas - semiar en eths camps - segle, carron = segle e blat = meteil - shivada, escujòn (òrs) - eth òrs d'automna e òrs deth printemps - eth dera automna qu'avè autant de bren coma haria - ara era cultura màger qu'ei eth milhòc - en Gèrs que i a encara blat
04'15 Idem - eth segle tà hèr ligaders, tà hèr garbas - que batèvan era segle sus ua barrica - hèr un nusèth - que batèvan enas corts
05'40 Idem - eth blat - semiar ath mes d'octobre, e tirar eras maishantas ièrbas - amassar dab era fauchusa, e hèr eths brassats - botar-las en tèrra - hèr-las secar - hèr garbas - per dotzena, non sap pas
08'06 Idem - idem - era liusa qu'èra en Tuzaguèth - que hèvan bòtas tanben (de palha) - un qu'avè crompat ua pressa - que n'i a que venguèvan de Lecussan tà amiar era pressa - que la botavan en enbant - eth hen qu'èra descargat en troat, en vrac - ua botelusa que's crompèren - un piòc tà pelar hen - eras bòtas sortidas qu'èran bèras e pesudas
12'00 Idem - idem - eths sacs en solèr, sus eth còth - après que batèvan en camp - que calèva pujar eths escalèrs - qu'èra dur - e hèr minjar ua trentia de persona - eth ser, ací, a 4 oras deth maitin qu'èran encara a cantar - un que n'èra pas tornat a casa, qu'avè dromit ena casalèra, non podèva pas trobar eth portau - qu'èran joens, que s'amusavan
15'35 Idem - idem - eths aguèrs, era pelòca - que'us carrejavan dab ua abriga de vaca - que botavan era abriga quan shudava era vaca
RL-65[SLN-Tu-D1-4]
0'25 Idem - idem - batusa que marchava dab era aiga
01'50 Elevage - vacas - Gasconas - ara non n'i a pas plan eths bueus - dus parelhs tà tirar eth brabant sovent - en Tuzaguèth, non n'i avè pas que vacas
03'10 Idem - idem - son òme que las podè hèr virar sonque en aperar-las - era, qu'èra agrilhada a brocar en hèr trebalhar eras vacas, non calèva pas pèrder temps - quan eth òmi que'u digó aquerò, de que virava totas solas, n'ac credèva pas
06'10 Idem - idem - sobriquet deras vacas - Mascarin, Cardin - 4 que tiravan - duas tara lèit : Sobanha e Polida (mèscla de gascona e de castanha)
07'00 Idem - idem - era lèit taths pòrcs - e tà hèr burre - quin hè eth burri - o botar era pintra dab sucre o confiture sus eth pan
08'30 Intime - quin hèren vacas lèitèras - eth leitèr que venguèva coélher era lèit - après, que crompèren era maquina de mólher
11'50 Mestièrs - eth molièr - amassar blat tath pan o milhòc tà hèr pastet - que hèvan eth pan a casa - pendent era guèrra, qu'anavan portar eth gran dab era net ena mòla - en velò, dab ua o duas mesuras - o que calèva anar coélher eth pan a Lanamèsan
15'00 Guerre 39-45 - alemands que susvelhavan eth monde
15'55 Eth Horn - capons o estofat de mongetas - que calèva que hossa eishut dera net - e que calèva eths teules de haut que hossan arrois de calor -
RL-65[SLN-Tu-D1-5]
0'00 idem - pan bèth e que conservava - eth lhèute, barelhar dab era aiga cauda e era haria - ara qu'ei tot levura
01'24 Société - America - un cosin deth costat dera gran mair de Pèla - ua dròlla qu'èra tornada 10 ans a
04'30 Idem - eth Perraquèr - qu'amassava era pluma - mes era que's sauvava eth duvet - tà hèr eths cossins deth cap - taras pèths de lapin, qu'èra un de Lanamèsan qu'amassava - eths perraquèrs n'entravan pas ací
06'23 Idem - vailets - en mantuas maisons - anar virar (guarar) eras vacas - bèths uns que dromivan ena bòrda - a Pinàs, que dromivan en ua crampa
08'15 Sent Andrèu - "Tara Sent Andrèu, cada poma qu'a son burèu" (qu'esita) - era, qu'a un pomèr deths bons
09'55 Société - hèstas - Nadau - missa de miejanet - n'a pas jamés hèt nat revelhon - que tastavan era dòba en tot tornar dera missa - ua mandarina o ua irange, o ua caporra de milhòc
12'25 Natura - era nèu - mès de neu que ara - eras ironglas non son pas tornadas encara, e que'u chepica - qu'a paur qu'agin avut tròp de hereth - que passan tostemps peth meme trauc en portau, alavetz, que son tostemps eras madeishas que passan - que'n nescó 8 ara un an
15'41 Société - hèstas - Candelèra - "Tara Nosta Dama dera Candelèra, tira era oelha dera casalèra" - que cau estauviar era èrba - pr'amor tara oelha, que cau un pialèr de plaça
RL-65[SLN-Tu-D1-6]
0'10 Elevage - oelhas - bèth temps a, cada maison en Pinàs, que n'avèn - sense còrnas
01'20 Idem - idem - un còp quan se he cachar peth marre en eths curons - tres còps, que'u carguè - que'u caloren véner, de tant maishant qu'èra - non prenoren pas mès marres
03'00 Société - Candelèra - pastèras - mes que'n hèvan sovent
04'00 Société - Carnaval - Crespèths que balhavan - era, que demandava que's desmasquèssan se volèvan que'us balhèssa quauquarren - n'obriva pas dab era net - cantar avant d'arribar tà sabossan qu'arribavan - "Carnaval qu'ei arribat, botelha, botelha, Carnaval qu'ei arribat, botelha, ? (gojat ?)
06'50 Idem - eras Cendres - era missa - eth curè que hèva era crotz - era missa qu'èra en latin
08'15 Idem - Arreligion - missa en latin - qu'èra mès beròi en latin - hemnas davant e òmes darrèr
09'53 Idem - eth Quarèsme - bèth temps a, qu'èra cada dibès - lavar eth metau tà tirar era grèisha
11'05 Idem - eths Arrams - botar bonissas laguens - ara que'n pren per tots, tà que'n agin (laurèr) - laurèr qu'a hèt possar o amassat ena glèisa ?
13'25 Idem - Arreligion - que calèva arrespectar eths offices - sustot era setmana senta
14'50 Idem - hèstas - Sent Joan - a Pinàs, qu'ac hèvan - qu'èra tan caut que hèva hóner eths pneus - huec de brancas o d'arrominguèras
RL-65[SLN-Tu-D1-7]
0'00 Idem - que hèvan brutlar eth huec cada un a casa, eishartin
1'00 Idem - hèstas deth vilatge en Pinàs - eth 8 de seteme - nativité de la vierge - Tuzaguèth, qu'ei eth 15 d'aost - quin e perqué bastiren ua sala deras hèstas
02'04 Croyances - broishas - ara que s'ei amortit
03'50 Lenga - gascon - dab qui parla encara- quasi arrés
005'00 idem - anecdòta - quan arribè en Tuzaguèth, non sabèva pas çò qu'èra era paret - en Pinàs, que disèvan "muralha"
06'51 Idem - e va durar ? - ena tele, que parlan patoès, mes n'ei pas eth meme - alavetz, que cambia de cadena
08'06 Idem - son parents que parlavan gascon entre eths - mes ad eths : francés - dab son òme, non parlavan pas que gascon - tà "arríser", que parlavan gascon aths dròles. Tà arríser...
Créateur
Lassalle Renaud, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
RL-65[SLN-Tu-Dl]
EOC 7
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
11/04/2012
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Tuzaguet
Person Item Type Metadata
Birth Date
1932
Birthplace
Tuzaguet
Collection
Citer ce document
Lassalle Renaud, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de Léa Duffo (Tuzaguet-65),” Oralitat de Gasconha, consulté le 29 avril 2025, https://oralitatdegasconha.audio-lab.org/items/show/379.