Collectage de François Caujolle (Mercenac-09)
Dublin Core
Titre
Collectage de François Caujolle (Mercenac-09)
Sujet
Blé
Description
5. thèmes abordés pendant entretien
1074
00’07 1’56
Nà segar, n’èra cap parèlh. Nosautis, qu’èram ena plana dera Cava. Ara Cava, eths mièus parents qu’avián ua grana fèrma e qu’èran bordalèrs ara Cava. Eths mièus parents que i devarèren en 1945 e, jo, que neishí aquí-delà qu’èra en 1947 alavetz que demorè en ame eths parents, bien-sûr, e anar ena escòla tot petit alavetz que conegui un pòc era faiçon de trebalhar que trebalhàvam ara Cava. N’èra cap parèlh de trebalhar en ua plana que de trebalhar, per exemple, coma s’èra a Bèth-Hag o Montaut o n’impòrta on. Bon, enfin, n’èra cap parèlh pasqué, nosauts, que caliá laurar, c’est sûr. Que mos caliá laurar dam un parelh de buòus, de còps dus. Après, que semiàvam. Que hasiám milh gròs, que hasiám civada, que hasiám blat. Après, que i aviá benlèu duas ectaras en tot. Enfin, blat, civada e tot. Après, que mos ac caliá segar, bien-sûr. E segar, que segàvam dam ua liusa. E ua liusa, automaticament, que mos caliá dejà dus parelhs de buòus enà tirar era liusa pasqué que balhava tiratge, aquera liusa. Alavetz qu’aviám dus parelhs de buòus. Quan èran ath cap dera arrega, bien-sûr, que hasiám eras tornaduras abans, nà non prestir eth blat, qué, o era civada. E après, eths buòus, quan arribavan ath cap, que s’arrestavan e eths a uns que viravan a dreta e eths autis que contunhavan d’arribar ath cap dera arrega. Après, un còp qu’èra liat tot aquò, que hasiám dotzenas. E après, eras dotzenas, que deishàvam secar un pòc e, après, qu’anàvam cercar dam eth bestiar, i aviá cap tracturs encar. Eras carretas. De còps, que doblàvam eras carretas, dam un parelh de vacas o buòus. E après, que hasiám eths garbèrs. Qu’ac aperàvam eths garbèrs.
1075
00’08 1’15
E ben, quan segàvam nara plana, cet a díser, bon, n’èra cap parèlh coma s’èra a Bèth-Hag o Bethmale, tot aquò… Que i aviá mès de surfaça, qué, aquiu. Alavetz, que hasiám… Que començàvam de laurar. Que hasiám benlèu ua ectara, ua ectara e mieja de blat, de milh gròs, de civada. E, après, bien-sûr, qu’ac caliá laurar d’abòrd e ersà’c. E, après, que semiàvam alavetz, bien-sûr, toujours dam eth bestiar, dam eths buòus o eras vacas. E, après, qu’ac segàvam e que hasiám eras dotzenas. Bien-sûr, abans de segar, que mos caliá hèr eth torn, dam era dalha, tot aquò, nà qu’eth bestiar non podessa prestir, qué. E après, que hasiám eras dotzenas e, un còp qu’èra a pu près sec, qu’anàvam cercar aqueras dotzenas, bien-sûr, sus eras carretas. Que doblàvam. De còps, que botàvam ua carreta darrèr era autra. E après, que hasiám aqueris garbèrs. Que s’aperavan eths garbèrs. Eths garbèrs qu’èran en rond. Que començavan en rond e, après, qu’èran en punta. E que podiá plàver, no’s banhava cap mès tot le monde sabiá cap fèr eths garbèrs, ara epòca. I aviá cap que dus o tres tipes que sabián un pòc hèr eths garbèrs.
1’16 2’55
E, après, un còp qu’èran eths garbèrs, bien-sûr, que caliá segar… Enfin, que caliá bàter, coma òm ditz, e qu’èra Barthet de Bèth-Hag que venguiá bàter dam eths tracturs e era batusa. Alavetz aquí, qu’èram un flòc de monde. Que caliá un flòc de monde. Que caliá anar cercar era batusa baish, ath bòrd dera arrota. Que la caliá portar, de còps dam eths buòus. Que caliá doblar. E, après, posar era batusa. Que mos caliá benlèu un diá nà botar era batusa en marcha. Après, Barthet qu’arribava dam eth tractur, bien-sûr, qu’èra un pòc mès modèrne que… E que batiám pasqué que i aviá fòrça monde. Que i caliá un tipe sus eths garbèrs, coma se passava nà poder bàter coma cau. E eths sacs que hasián 80, benlèu 100 kg, qu’èran d’aqueris sacs longuis. E après, que les caliá portar en eths solèrs, qué. Voilà.
Eth maitin, que començavan d’arribar. Cet a díser que i aviá monde. Bon, que mos cau dejunar ! » Après, que començàvam bien-sûr de dejunar. « Bon, que i aviá patè. Abans que tuàvam eths pòrcs, bien-sûr, que i aviá toujours quauquarren. E, après, que començàvam de hèr partir eras machinas. Eths a uns sus eths garbèrs, eths autis, cada-un… Après, que i aviá era palha. Eths a uns ara palha, eth aute ara prèssa pasqué i aviá ua prèssa e que caliá passar eths fils de fèr. E après que caliá desgatjar tot aquò. Qu’ac cargàvam sus ua carreta nà portà’u-ac enas bòrdas. E après, eths sacs, bien-sûr, que les caliá estacar, d’aqueris sacs longuis, en juta. Que les caliá estacar. E après, qu’ac caliá portar en solèr, estene’u-ac e hè’u-ac secar, qué.
3’09 4’28
Eths dròlles qu’èran, de còps, ath ventader, tirar era palha, nà poder-la posar sus eth… Tirar era palha deth ventader, qué. E après, eras hemnas, bien-sûr, qu’avián pro de trebalh nà hèr era cosina pasqué i aviá monde a minjar nà meddiá. Que deviám èster ua trentiá, de còps 35. Que depen. Que logàvam tot eth monde. E, un còp que batiám en çò noste, ací, qu’anàvam bàter eth endeman o eth arre-endeman en çò deths autis, qué, en çò deth vesin. Voilà.
Que i aviá toujours eth bolhon e era gariá. Era gariá farcida. Pasqué i aviá eth bolhon, que i aviá eth farcit. Après, que i aviá, bien-sûr, eth tripon e eth cambajon e, après, surtot volalha : porets o canards. Et voilà. E, après, que i aviá fromatge, bien-sûr, e un pòc de dessèrt. Que hasiám un pòc de confitura, un pòc de compòta, tot aquò, eras hemnas. Ja minjàvam plan.
Que caliá trebalhar mès j’èra un pòc era hèsta mès podiám cap fèr... Que mos caliá monde. Qu’èra ua convivialitat, que cau díser. Que mos adujàvam. Que mos adujàvam eths uns, eths autis. [Voilà.]
1076
1’15 : eth patuès : ena escòla qu’èra interdit ; aué eths joesis parlan cap mès patuès
1077 :
00’05 : ethçò qu’arrepresenta eth patuès ; eth occitan e eth patuès : ex de mots que càmbian de ua region ara autra
1’25 1’44
Qu’èra convivial. Que vòli díser qu’èra convivial, eth monde que s’entradujava. Que s’adujavan eths a uns, eths autis. Que i aviá un pòc mès de complicitat entram eras gents. E, ara, que se’n foten eth monde. Ara, qu’arriban, que sègan, qu’alugan era muassonusa, que sègan, que se’n van.
1’47 : eras velhadas
1074
00’07 1’56
Nà segar, n’èra cap parèlh. Nosautis, qu’èram ena plana dera Cava. Ara Cava, eths mièus parents qu’avián ua grana fèrma e qu’èran bordalèrs ara Cava. Eths mièus parents que i devarèren en 1945 e, jo, que neishí aquí-delà qu’èra en 1947 alavetz que demorè en ame eths parents, bien-sûr, e anar ena escòla tot petit alavetz que conegui un pòc era faiçon de trebalhar que trebalhàvam ara Cava. N’èra cap parèlh de trebalhar en ua plana que de trebalhar, per exemple, coma s’èra a Bèth-Hag o Montaut o n’impòrta on. Bon, enfin, n’èra cap parèlh pasqué, nosauts, que caliá laurar, c’est sûr. Que mos caliá laurar dam un parelh de buòus, de còps dus. Après, que semiàvam. Que hasiám milh gròs, que hasiám civada, que hasiám blat. Après, que i aviá benlèu duas ectaras en tot. Enfin, blat, civada e tot. Après, que mos ac caliá segar, bien-sûr. E segar, que segàvam dam ua liusa. E ua liusa, automaticament, que mos caliá dejà dus parelhs de buòus enà tirar era liusa pasqué que balhava tiratge, aquera liusa. Alavetz qu’aviám dus parelhs de buòus. Quan èran ath cap dera arrega, bien-sûr, que hasiám eras tornaduras abans, nà non prestir eth blat, qué, o era civada. E après, eths buòus, quan arribavan ath cap, que s’arrestavan e eths a uns que viravan a dreta e eths autis que contunhavan d’arribar ath cap dera arrega. Après, un còp qu’èra liat tot aquò, que hasiám dotzenas. E après, eras dotzenas, que deishàvam secar un pòc e, après, qu’anàvam cercar dam eth bestiar, i aviá cap tracturs encar. Eras carretas. De còps, que doblàvam eras carretas, dam un parelh de vacas o buòus. E après, que hasiám eths garbèrs. Qu’ac aperàvam eths garbèrs.
1075
00’08 1’15
E ben, quan segàvam nara plana, cet a díser, bon, n’èra cap parèlh coma s’èra a Bèth-Hag o Bethmale, tot aquò… Que i aviá mès de surfaça, qué, aquiu. Alavetz, que hasiám… Que començàvam de laurar. Que hasiám benlèu ua ectara, ua ectara e mieja de blat, de milh gròs, de civada. E, après, bien-sûr, qu’ac caliá laurar d’abòrd e ersà’c. E, après, que semiàvam alavetz, bien-sûr, toujours dam eth bestiar, dam eths buòus o eras vacas. E, après, qu’ac segàvam e que hasiám eras dotzenas. Bien-sûr, abans de segar, que mos caliá hèr eth torn, dam era dalha, tot aquò, nà qu’eth bestiar non podessa prestir, qué. E après, que hasiám eras dotzenas e, un còp qu’èra a pu près sec, qu’anàvam cercar aqueras dotzenas, bien-sûr, sus eras carretas. Que doblàvam. De còps, que botàvam ua carreta darrèr era autra. E après, que hasiám aqueris garbèrs. Que s’aperavan eths garbèrs. Eths garbèrs qu’èran en rond. Que començavan en rond e, après, qu’èran en punta. E que podiá plàver, no’s banhava cap mès tot le monde sabiá cap fèr eths garbèrs, ara epòca. I aviá cap que dus o tres tipes que sabián un pòc hèr eths garbèrs.
1’16 2’55
E, après, un còp qu’èran eths garbèrs, bien-sûr, que caliá segar… Enfin, que caliá bàter, coma òm ditz, e qu’èra Barthet de Bèth-Hag que venguiá bàter dam eths tracturs e era batusa. Alavetz aquí, qu’èram un flòc de monde. Que caliá un flòc de monde. Que caliá anar cercar era batusa baish, ath bòrd dera arrota. Que la caliá portar, de còps dam eths buòus. Que caliá doblar. E, après, posar era batusa. Que mos caliá benlèu un diá nà botar era batusa en marcha. Après, Barthet qu’arribava dam eth tractur, bien-sûr, qu’èra un pòc mès modèrne que… E que batiám pasqué que i aviá fòrça monde. Que i caliá un tipe sus eths garbèrs, coma se passava nà poder bàter coma cau. E eths sacs que hasián 80, benlèu 100 kg, qu’èran d’aqueris sacs longuis. E après, que les caliá portar en eths solèrs, qué. Voilà.
Eth maitin, que començavan d’arribar. Cet a díser que i aviá monde. Bon, que mos cau dejunar ! » Après, que començàvam bien-sûr de dejunar. « Bon, que i aviá patè. Abans que tuàvam eths pòrcs, bien-sûr, que i aviá toujours quauquarren. E, après, que començàvam de hèr partir eras machinas. Eths a uns sus eths garbèrs, eths autis, cada-un… Après, que i aviá era palha. Eths a uns ara palha, eth aute ara prèssa pasqué i aviá ua prèssa e que caliá passar eths fils de fèr. E après que caliá desgatjar tot aquò. Qu’ac cargàvam sus ua carreta nà portà’u-ac enas bòrdas. E après, eths sacs, bien-sûr, que les caliá estacar, d’aqueris sacs longuis, en juta. Que les caliá estacar. E après, qu’ac caliá portar en solèr, estene’u-ac e hè’u-ac secar, qué.
3’09 4’28
Eths dròlles qu’èran, de còps, ath ventader, tirar era palha, nà poder-la posar sus eth… Tirar era palha deth ventader, qué. E après, eras hemnas, bien-sûr, qu’avián pro de trebalh nà hèr era cosina pasqué i aviá monde a minjar nà meddiá. Que deviám èster ua trentiá, de còps 35. Que depen. Que logàvam tot eth monde. E, un còp que batiám en çò noste, ací, qu’anàvam bàter eth endeman o eth arre-endeman en çò deths autis, qué, en çò deth vesin. Voilà.
Que i aviá toujours eth bolhon e era gariá. Era gariá farcida. Pasqué i aviá eth bolhon, que i aviá eth farcit. Après, que i aviá, bien-sûr, eth tripon e eth cambajon e, après, surtot volalha : porets o canards. Et voilà. E, après, que i aviá fromatge, bien-sûr, e un pòc de dessèrt. Que hasiám un pòc de confitura, un pòc de compòta, tot aquò, eras hemnas. Ja minjàvam plan.
Que caliá trebalhar mès j’èra un pòc era hèsta mès podiám cap fèr... Que mos caliá monde. Qu’èra ua convivialitat, que cau díser. Que mos adujàvam. Que mos adujàvam eths uns, eths autis. [Voilà.]
1076
1’15 : eth patuès : ena escòla qu’èra interdit ; aué eths joesis parlan cap mès patuès
1077 :
00’05 : ethçò qu’arrepresenta eth patuès ; eth occitan e eth patuès : ex de mots que càmbian de ua region ara autra
1’25 1’44
Qu’èra convivial. Que vòli díser qu’èra convivial, eth monde que s’entradujava. Que s’adujavan eths a uns, eths autis. Que i aviá un pòc mès de complicitat entram eras gents. E, ara, que se’n foten eth monde. Ara, qu’arriban, que sègan, qu’alugan era muassonusa, que sègan, que se’n van.
1’47 : eras velhadas
Créateur
Jean-Paul Ferré, enquêteur
Eth Ostau Comengés, producteur
Source
JPF-09[SL-Me-Cf]
EOC 6
Éditeur
Eth Ostau Comengés
Date
02/08/2010
Format
Texte/html
Langue
gascon
Type
Texte
Spatial Coverage
Mercenac
Person Item Type Metadata
Birth Date
1947
Birthplace
Lacave
Collection
Citer ce document
Jean-Paul Ferré, enquêteur et Eth Ostau Comengés, producteur, “Collectage de François Caujolle (Mercenac-09),” Oralitat de Gasconha, consulté le 30 avril 2025, https://oralitatdegasconha.audio-lab.org/items/show/425.